مشکلات شنوایی در کودکان کم شنوا، علاوه بر مهارت­های ارتباطی، بر شناخت و تعامل اجتماعی نیز تاثیر می­گذارد. جنبه ای از شناخت اجتماعی که در سال­های اخیر توجه فزاینده­ای را به خود جلب کرده است، تحول نظریه ذهن کودکان می­باشد. در ارتباط با توانایی­های عقلانی و شناختی کودکان کم شنوا، حافظه موضوعی بوده که همواره مورد توجه قرار گرفته است: به­ویژه نقش مهم حافظه دیداری در به یادسپاری و بازشناسی علایم مربوط به ابزارهای مهم ارتباطی مانندگفتارخوانی، زبان اشاره و گفتار نشانه دار. نتایج حاصل از مطالعات مشخص می­ سازد که عملکرد پایین کودکان کم شنوا درتوانایی­های شناختی مانند هوشبهر و نظریه ذهن بیشتر مربوط به تکیه این توانایی ­ها به سنجش مهارت­ های کلامی می باشد، اما درصورت استفاده از ابزارهای سنجش غیرکلامی و با تکیه بر نوع سنجش مبتنی بر مهارت­های دستی ( مانند زبان اشاره) تا حد زیادی نمرات این کودکان بهبود پیدا کرده و تفاوت اندکی با نمرات کودکان عادی در زمینه هوشبهر آن­ها مشاهده شده است. با این حال در حافظه دیداری در اکثر پژوهش­ها تفاوت بین گروه کم شنوا و عادی به نفع کودکان عادی گزارش شده است. دراین مقاله به تفصیل به این موضوعات خواهیم پرداخت.