هدف اصلی این پژوهش بررسی اثربخشی تقویت کننده های قرارداد رفتاری و اجتماعی بر پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی دانش آموزان پسر کم توان ذهنی پایه سوم راهنمایی در شهرستان های استان تهران بوده است. برای این منظور از بین تمامی دانش آموزان پسر کم توان ذهنی پایه سوم راهنمایی مدارس روزانه شهرستان‌های استان، 30 نفر از طریق نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش آزمون هوش وکسلر (برای همتا کردن گروه‌ها به لحاظ بهره هوشی) و آزمون‌های معلم ساخته پیشرفت تحصیلی در درس علوم تجربی بود. نتایج نشان داد که میانگین نمرات پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی گروه تقویت قرارداد رفتاری به طور معناداری بیشتر از گروه تقویت اجتماعی و گروه کنترل است. همچنین میانگین نمرات پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی گروه تقویت اجتماعی به طور معناداری بیشتر از گروه کنترل است.

واژه‌های کلیدی: درس علوم تجربی دانش‌آموزان پسر، دانش‌آموزان پسر کم‌توان ذهنی، کننده‌های قرارداد رفتاری و اجتماعی، پیشرفت تحصیلی در درس علوم، تقویت‌کننده‌های قرارداد رفتاری و اجتماعی، درس علوم تجربی گروه تقویت، درس علوم تجربی، پیشرفت تحصیلی، تقویت، علوم تجربی گروه تقویت قرارداد